Met dank aan Geert Doeven en Robbert Jan Hageman
Deze fietsroute voert langs 21 ‘open monumenten’ die zijn opgenomen in het programmaboekje van OMD Leiden 2022. Bij elke locatie wordt ook het bijbehorende nummer uit het programmaboekje vermeld. De lengte van de lange route bedraagt ca.23 kilometer. De korte is ca.17 kilometer.
START: STADHUIS, VOORKANT BREESTRAAT (pand 1)
Met je rug naar het stadhuis fiets je rechtsaf, de Breestraat door. Bij de kruising met het Rapenburg rijd je rechtdoor, Noordeinde, later overgaand in Haagweg. Daar bereik je de eerste molen, houtzaagmolen DE HEESTERBOOM (pand 29). Na bezoek aan de molen steek je de Haagweg over en rijd links om de moskee. Na 200 meter ga je rechtsaf de Toussaintkade op. Aan je rechterhand is de voormalige school, nu project DE NIJVERHEID (pand 30).
Rijd verder de Toussaintkade af, ga links bij de fietskruising en vlak daarna rechts bij de fietsrotonde, richting Rijnbrug. Neem over de brug de eerste weg links (KIJK UIT MET OVERSTEKEN) en je bent bij BOUWBEDRIJF BURGY (pand 31), al sinds jaar en dag hoofdsponsor van Open Monumentendagen Leiden.
Vanaf Burgy (pand 31) kun je ook door naar de Stevenshof. Kies je voor de korte route, ga dan verder met Vervolg Korte Route.
HET OMFIETSEN WAARD: Ga weer terug over de drukke Dr. Lelylaan en op het fietspad linksaf. 150 meter verder ga je rechts en meteen scherp links, de Damtunnel door. Rijd rechtdoor en einde fietspad rechtsaf, Smaragdlaan. 40 meter verder linksaf, Agaathlaan. Je rijdt over de Rijn en daarna meteen rechtsaf, fietspad Rijndijk. Na ruim 100 meter over de brug linksaf, Jantina vanHoornkade. Je fietst nu langs de Veenwatering, een eeuwenoude afwateringsstroom vanuit de polder naar de Rijn. Na 500 meter links over het bolle bruggetje en meteen weer rechts, verder langs de Veenwatering. Aan het eind bereik je de STEVENSHOFJESMOLEN (pand 32). Na bezoek aan de molen fiets je verder, eerst in zuidelijke richting met de watering aan je rechterhand, daarna helemaal langs de rand van de Stevenshof. Je hebt een fraai uitzicht op de polder en de contouren van de daar in aanleg zijnde nieuwe provinciale weg. Na ca. 1 kilometer rechtsaf over het Liesbeth Ribbiuspad. Einde over het bruggetje en meteen rechts, Annelien Kappeynestraat. Over de brug rechts, Gerda Brautigamsingel (later Annie Romeinsingel). Rijd langs het spoor tot station De Vink, daar onderdoor en rechtdoor. Je fietst nu in de gemeente Voorschoten. Bij de stoplichten (Trompweg) rechtdoor en voor de oploop naar de Hoflandbrug rechts naar beneden naar het water van de Korte Vliet. Volg deze populaire roeiroute tot de Hooghkamerbrug. Ga onder deze brug door en neem het fietspad rechtsaf de brug op. Ga direct over de brug rechts en sla bij het water linksaf (Korte Vlietpad). Dit gaat even verder over in het Delftse Jaagpad langs de Vliet. Je hebt hier een mooi uitzicht op onder meer de aan de overkant gelegen boerderijen. Het jaagpad eindigt op de Voorschoterweg. Ga daar rechts over de Trekvlietbrug en neem even verder de Lammebrug.
VERVOLG KORTE ROUTE: Steek vanaf BURGY (pand 31) weer de drukke Dr. Lelylaan over. Aan de over- kant ga je rechtsaf. Je rijdt via de Rijnbrug terug naar de fietsrotonde. Daar ga je ca. 200 meter rechtdoor, waarna je via een knik naar links uitkomt op de Boshuizerkade. Je volgt deze straat en haar verlengde, Boshuizerlaan. Bij de kruising met de 5-Meilaan ga je linksaf over de rotonde. Je volgt de weg tot voorbij de brug over de Trekvliet. Dan meteen rechts, Zoeterwoudseweg. Einde rechts en 100 meter verder linksaf de fietstunnel in. Op de fietsrotonde rechts, vervolgens links, de Lammebrug over.
VERVOLG KORTE EN LANGE ROUTE: Ga na de Lammebrug scherp rechts, richting Brasserie Cronesteyn. Aldaar linksaf fiets je over de Vlietweg langs het water naar ‘BOERDERIJ AAN DE VLIET’ (pand 34). Fiets terug langs de Vliet, onder de Lammebrug door en vervolg de Vlietweg langs park Cronesteyn. De brug naast de spoorlijn ga je over en rijdt vervolgens weer naar het water om over het fietspad je weg te vervolgen. Na 200 meter links staat de RODENBURGERMOLEN (pand 33).
Fiets vandaar even terug en ga rechtsaf het (voet)pad dat begint vlak voor het bruggetje. Je komt uit in de Hazenwinkelstraat. Bij de Vredeskerk steek je de Burggravenlaan over, sla linksaf en meteen weer rechts, Van den Brandelerkade. Aan het einde ga je rechtsaf, Cronesteinkade. Bij de Zoeterwoudse Singel rechtsaf. De weg kronkelt langs het water en je hebt uitzicht op het Plantsoen. Bij de Hoge Rijndijk oversteken, links en meteen weer rechts, Zijlsingel. Na 300 meter ga je linksaf (Oosterkerkstraat) naar de MEELFABRIEK (pand 24).
Ga verder over de Oosterkerkstraat. Neem de eerste weg rechts (Waardgracht) en daarna weer de eerste rechts (Looiersplein). Volg daarna (met de fiets aan de hand) een stukje van de Singelparkroute door het Ankerpark, tot over de brug over de Oude Rijn. Ga rechtdoor langs de Zijlpoort en je komt bij de BEGRAAFPLAATS ZIJLPOORT (pand 20). Na bezoek ga je terug naar de Zijlpoort, aldaar rechtsaf langs de haven en voor de Havenbrug weer rechts tot je op de Herensingel komt. Rechts voor je ligt de ST. JOSEPHKERK EN PASTORIE (pand 19).
Vanuit de kerk ga je rechtsaf langs de singel. Neem na ca. 600 meter de afslag links over het water (bij Uniper) en bereik het VM. WATERGASFABRIEK (pand 17). Terug bij de singel volg je die ca. 300 meter verder tot de Mare. Daar sla je rechtsaf de Haarlemmerweg op. Je gaat onder de Willem de Zwijgerlaan en de spoorlijn door en rijdt dan recht af op MOLEN DE HERDER (pand 28).
Rijd terug onder de spoorlijn door en ga daarna meteen links (Stadspolderweg). Neem na 40 meter scherp links het fietspad langs het spoor. Aan het einde ga je rechts, en even daarna weer rechts langs de Schipholweg. Je steekt het Schuttersveld over en gaat verder langs Leiden Centraal en het busstation. Meteen voorbij het busstation ga je rechts-links. Verscholen in het groen tegen de spoorbaan vind je THE FIELD (pand 27).
Vervolg de Schipholweg, steek de Plesmanweg over en ga linksaf richting Morspoort. Steek daar over, fiets 3⁄4 om de poort heen en dan rechtdoor over de 1e Binnenvestgracht naar het Galgewater. Na 50 meter vind je de STADSTIMMERWERF (pand 13). Even verder is de HISTORISCHE HAVEN (pand 14).
Fiets verder langs de kade en vervolgens over de Blauwpoortsbrug. Ga daarna links (Turfmarkt), waar je recht afrijdt op MOLEN DE VALK (pand 16), de laatste molen op de route.
Neem de weg terug en sla na de Turfmarktbrug linksaf (Oude Vest). Op nr. 15 is het CONINCKSHOF (pand 15). Ca. 500 meter verder, op nr.159 ligt HOF MEERMANSBURG (pand 18).
Vervolg de Oude Vest tot aan de Pelikaanstraat, ga daar rechtsaf over de fietsstrook. Na de brug over de Oude Rijn rechtsaf (Kaasmarkt) en langs het water naar Koppenhinksteeg nr. 13, de KAASMARKTSCHOOL (pand 21).
Neem de weg terug over de Kaasmarkt, steek de Hooigracht over, fiets over de Oude Rijn en neem de eerste straat rechts (Middelstegracht). Op nr. 143 vind je het MUSEUM LEIDS WEVERSHUIS (pand 22). Even verderop, op nr. 36 is DE VRIJPLAATS (pand 23).
Fiets door tot aan de Nieuwe Rijn en ga rechtsaf. Zo kom je uit bij het Stadhuisplein. Op zaterdag kun je beter reeds bij het begin van de markt linksaf slaan en over de Breestraat terug naar je startpunt. Je kunt ook bij de Karnemelksbrug nog even rechtsaf gaan, door de Hartesteeg en dan meteen weer rechts. Daar kun je bij POOLCAFÉ THE CHURCH (pand 26) even uitrusten van je tocht. Proost!